Kwas winowy jest znanym od dawna organicznym związkiem chemicznym, wykorzystywanym głównie w przemyśle winiarskim do fermentacji win (stąd nazwa). Z czasem jednak zyskał sobie uznanie w wielu innych dziedzinach, w których znalazł różne zastosowania. Jakie? O tym w poniższym artykule.
Kwas winowy – podstawowe informacje
Acidum tartaricum – czyli kwas winowy – występuje przede wszystkim w winogronach, ale również w innych owocach, stąd mówi się o nim jako organiczny związek chemiczny (pochodzenia naturalnego). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oznaczył ów związek mianem E334, który znaczy regulator kwasowości w produktach spożywczych. Występują również sole kwasu winowego, które też są nazywane regulatorem kwasowości (E335 – winian sodu, E336 – winian potasu, E337 – winian sodowo-potasowy). Z tego też powodu jest jednocześnie kwasem dikarboksylowym, hydrokwasem i butandiolem.
Kwas winowy jest przede wszystkim znany jako produkt uboczny podczas produkcji win. Występuje w beczkach, w postaci osadu jako kamień winny.
Początki jego występowania i użytkowania datuje się na rok 1832. Odkrył go Biot podczas eksperymentów chemicznych, kiedy zauważył zdolność skręcania spolaryzowanego światła przez roztwór kwasu winowego. Stąd też ma swoje zastosowanie w chemii, w podziałach mieszanin racemicznych.
Zastosowanie kwasu winowego
Ze względu na swoje właściwości ten rodzaj związku chemicznego ma szerokie zastosowanie w kosmetyce, farmaceutyce, ale również w przemyśle spożywczym, chemicznym i budowlanym. Co więcej, służy też do zakwaszania pasz, dzięki czemu mają właściwości lecznicze i relaksacyjne, poprawia walory odżywcze oraz ich smak.
W farmaceutyce kwas winowy wykorzystywany jest jako środek przeciwbiegunkowy i przeczyszczający, a także zapobiegający niestrawnościom i stanom zapalnym. Wyrabia się go w formie rozpuszczalnych i musujących tabletek. Służy także jako zakwaszacz i rozczynnik syropów i antybiotyków. W kosmetyce jest jednym z głównych składników do kremów do twarzy i balsamów.
W budownictwie kwas winowy jest opóźniaczem gipsu oraz przyczynia się do zwiększenia szczelności betonu. Jest również składnikiem do otrzymania winianu wapnia, który służy jako warstwa ochronna stali (zwiększa odporność na czynniki atmosferyczne). Ponadto stosuje się go w składzie izolacji cieplnej i wodoodpornych betonów.
Branża spożywcza z kolei wykorzystuje kwas winowy jako regulator kwasowości i substancje stabilizujące. Jest to szczególnie powszechna praktyka podczas produkcji galaretek, wyrobów cukierniczych i żywności w puszkach.
Przechowywanie kwasu winowego
Acidum tartaricum jest z reguły stabilny, ale powinien i tak być trzymany w oryginalnym opakowaniu, w miejscu gdzie jest przewiew. Trzeba chronić go przed intensywnym słońcem i wahaniami temperatur. Może być przechowywany najwyżej rok – inaczej produkt po prostu się zbryluje, powodując trudności podczas użytkowania.
Artykuł powstał przy współpracy z firmą Konimpex Chemicals, oferującym duży wybór substancji chemicznych na terenie Polski i Europy. Zapraszamy do przejrzenia ich oferty na stronie.
